in dubio pro reo 1.0
(recht en misdaad)
Algemene voorbeelden
'Ik ben er zeker van, mevrouw en edelachtbare heren, dat u niet het risico zult willen lopen een prominente tijdgenoot te veroordelen alleen maar op grond van het feit, dat hij een maatschappelijke werkelijkheid, die voor de meesten van ons nog ondoorgrondelijk is, zichtbaar probeert te maken. Mocht u, tegen alle verwachtingen in, toch nog enige twijfel omtrent zijn goede trouw koesteren, dan zou ik het redelijk vinden als u het beginsel in dubio pro reo op hem toepaste.'
Voor de juridische betekenis van twijfel is er een regel die nog stamt uit het Romeinse recht, in dubio pro reo: bij twijfel volgt vrijspraak. "Als de vertegenwoordigers van het OM wijs zijn, dan bestuderen ze de stukken en trekken ze hun conclusie", zegt Franken. Het Hof in Arnhem verwacht begin volgend jaar de eerste zitting. De straf van Lucia de B. is officieel 'onderbroken'. Zij is voorlopig vrij.
'We hebben hier te maken met een casus waarop de formulering in dubio pro reo van toepassing is,' zei de man, die zijn hevig transpirerende voorhoofd afveegde. Toen hij zag dat Pat en Miranda met open mond stonden, was hij zo vriendelijk om toe te lichten: 'In dubio pro reo. In geval van twijfel gaat de verdachte vrijuit.'
Sommige auteurs menen dat de rechter door het legaliteitsbeginsel gedwongen zou worden tot een restrictieve wetsinterpretatie. Ze halen hier dan allerlei adagia voor aan, zoals bijvoorbeeld in dubio pro reo. Er bestaat echter geen enkele rechtsregel die de rechter zou verplichten om de strafwet beperkend te interpreteren. Met andere woorden: de strafwet mag uitgelegd worden zoals wetteksten in andere rechtsgebieden, met uitzondering van de analogische interpretatie.
In dubio abstine of in dubiis abstine is een Latijnse uitdrukking, die betekent 'bij twijfel dient u zich te onthouden van een oordeel' of kortweg 'bij twijfel niets doen'. De term vormde reeds een principe binnen het Griekse en Romeinse recht en ook binnen het huidige recht vormt het vermoeden van onschuld (in dubio pro reo; "bij twijfel wordt besloten in het voordeel van de beschuldigde") een belangrijk grondprincipe.